Kimberley Süreci yasa dışı çıkartılan ham elmasların ticaretinin ve kayıt dışı kazancın önüne geçmeyi hedefleyen, dünya çapındaki birçok ülkenin, sivil toplum örgütlerinin ve sanayi temsilcilerinin birlikte imzaladığı bir süreçtir.
Kimberley Süreci(Kimberley Process-KP):
- Ulusal kararlarla imtiyazları belirlenmiş süreç; elmas endüstrisini temsil eden Dünya Elmas Konseyi gözlemcileri tarafından oluşturulmuştur.
- Kimberley Süreci önce gelen sivil kuruluşlardan katılımcılarla desteklenmektedir.
- Sürecin başkanı EU yani Avrupa Birliği’dir: Başkan yani Avrupa Birliği, Kimberley Süreci Belgelendirme Programı’nın (KPCS) uygulanmasını ve bu önemli süreci faaliyete geçiren çalışma gruplarının, komitelerin ve idarelerin faaliyetlerini denetler.
- Başkan yardımcısı ise Hindistan’dır. Başkan Yardımcısı, yıllık genel kurul toplantısında seçilir ve sürecin katılımcılarının onayına tabi olarak ertesi yıl Başkan olur.
- Dünya çapındaki 81 ülkenin(bütün Avrupa Birliği dâhil) geçerlidir.
- Dünya çapında 54 ülke(bütün Avrupa ulusları dâhil) anlaşmaya üyedir.
2003 yılında, başta Afrika olmak üzere, dünya genelinde çıkartılan elmasları kayıt altına almak için kurulan komiteler, standartlar belirleyerek, çıkartılan elmaslara sertifika zorunluluğu getirmiştir. KPSC(Kimberley Process Certification Scheme) ile sertifikalı olmayan veya sürecin belirlediği kriterlere uymayan kayıt dışı elmasların %99.8’nin piyasada satışı engellenmiştir. KP her katılımcıya kapsamlı zorunluluklar getiren, bağlayıcı bir sözleşmedir.
KPSC(Kimberley Süreci Sertifikasyon Şeması) şartlarının zorunlulukları şunlardır:
- Üyeler; ulusal ithalat/ihracat mevzuatına uygun, minimum gereksinimleri karşılar ve kontrollerin yapılmasını, gerekli evrakları tesis eder.
- İstatistiksel verilerin paylaşımı yaparak, şeffaf bir ticaret sağlar.
- Sadece kayıtlı üye ülkelerle ticaret yapılmasını öngörür.
- Bütün gönderilerde sertifika zorunludur.
Kurucu Üyeler:
Avusturalya, Botsvana Cumhuriyeti, Brezilya, Kanada, Çin Halk Cumhuriyeti(CRP), Kongo Demokrasi Cumhuriyeti(DRC), Avrupa Birliği (EU), Gana, Hindistan, İsrail, Liberya, Rusya Federasyonu, Sierra Leone(Batı Afrika ülkesi), Güney Afrika, Tanzanya, Birleşik Arap Emirlikleri, Amerika Birleşik Devletleri(USA), Amerika, Ukrayna, Zimbabwe ve diğer ülkeler World Diamond Council başlığı altında birleşmiştir.
*Afrika’da aynı adı taşıyan kasaba da anlaşma imzalandığı için süreç ismini buradan almıştır.
İlk olarak hazırlıkları 2000 yılının Mayıs ayında başlamış 2003 yılında yürürlüğe alınarak, elmas ticaretinde kanun olmuştur. Elmas çıkartılırken milyonlarca insanın ölümüne ve sakatlanmasına sebep olan dünya çapındaki yasa dışı faaliyetler ortak alınan kararlar ile insan haklarına uygun olarak sonlandırılmıştır.